В Бишкекском гуманитарном университете 15 апреля 2019 г. состоялась презентация книги «Эпос Манас», которая была подготовлена к печати и опубликована по рукописи манасчы Медера Мергенбаева, жившего в Чуйской области в 1896-1983 годах. Рукописи собрание книг М. Мергенбаева в объеме 3 тыс. 962 страниц хранятся в рукописном фонде научной библиотеки БГУ. Вклад в публикацию книги «Эпос Манас» внесла Международная тюркская академия. «Тюркская академия опубликовала более 20 фундаментальных трудов, посвященных литературе, истории и традициям кыргызского народа, которые способствуют дальнейшему развитию научной интеграции тюркоязычного мира». Книга содержит различные варианты эпоса «Манас» таких кыргызских манасчы, как Тыныбека, Саякбая Каралаева, Тоголока Молдо. Есть в составе этой книги также вариант «Манаса» Сагынбая Орозбакова, который Медер Мергенбаев записал лично от сказителя в 1921-1928 годах. «Книга «Эпос Манас» Медера Мергенбаева, несомненно, стала большим событием в манасоведении и представляет исключительную научную ценность, так как, во-первых, она ранее нигде не публиковалась, а, во-вторых, в ней описываются события, которые не упоминаются в других известных нам вариантах. Также она очень богата по своему художественному содержанию и удивительна по тем языковым оборотам, которые использовал манасчы», - отметил ректор БГУ, профессор Абдылда Мусаев. В рамках данного мероприятия был подписан Меморандум о сотрудничестве между БГУ и Международной тюркской академией, согласно которому БГУ вошел в состав Международной редколлегии Тюркской академии и стал официальным вузом-представителем в Кыргызстане. Кроме этого, в БГУ состоялось открытие «Интеллектуального центра» Международной Тюркской академии. «Манас эпосу» китебинин бет ачар аземи 2019-жылдын 15-апрелинде Бишкек гуманитардык университетинде манасчы Медер Мергенбаевдин (1896 - 1983жж.) кол жазмасынын негизинде жарык көргөн «Манас эпосу» китебинин бет аземи болуп өттү. Манасчынын кол жазмаларынын коллекциясы БГУнун илимий китепканасынын кол жазмалар фондунда 1993-жылдан бери карай сакталып келе жатат. Коллекциянын негизги бөлүгүн «Манас эпосу»нун араб жана кирилл арибдеринде жазылган 3миң 962 беттен турган 6 томдон турган кол жазма китептери түзөт. Бул адабий мурастын биринчи бөлүгү кыргыз элинин каада-салттарын, тарыхын жана адабиятын чагылдырган, түрк дүйнөсүнүн илимий интеграциялык өнүгүүсүнө салым кошуучу 20дан ашуун илимий эмгектерди жарыкка чыгарган Эл аралык Түрк академиясынын демөөрчүлүгү менен «Манас эпосу» аталышта 42,5 шартуу басма табак көлөмүндө, кол жазманын факсимилеси менен коштолгон түрдө жарыкка чыгарылып, манастаануучулардын жана жалпы окурмандардын колуна тийди. Китепте Тыныбек манасчы, Саякбай Каралаев, Тоголок Молдо сыяктуу манасчылардын вариаттары берилген. 1921 - 1928 - жылдары Медер Мергенбаев манасчы Сагынбай Орозбаковдун өз оозунан жазып калган варианттары да бар. «Медер Мергенбаевдин «Манас эпосу» китеби манастаануу илиминде чоң жаңылык, табылгыс мурас болуп калды. Анткени биринчиден буга чейин эч жерде басылып чыкпаган, экинчиден башка варианттарда сүрөттөлбөгөн окуялар, көрүнүштөр чагылдырылган. Андан тышкары анын сюжетинде көркөм сөз өнөрү жогорку нукта колдонулган»,- деп белгиледи БГУнун ректору, проф. Абдылда Инаятович Мусаев. Аталган иш-чаранын алкагында Бишкек гуманитардык университети менен Эларалык Түрк академиясынын өз ара кызматташтык меморандумуна да кол коюлду. Буга ылайык БГУ Түрк академиясынын эл аралык редколлегиянын курамына мүчө болуп, анын Кыргызстандагы окуу жайлар арасындагы расмий өкүлү катары таанылды. Мындан сырткары, Эл аралык Түр академиясыны БГУдагы «Интеллектуалдык борборунун» расмий ачылышы болуп өттү. |
Новости БГУ >